زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

رایات الهدی و الضلال فی عصر الظهور (کتاب)





اثر مهدی حمد فتلاوی، پژوهشی است مستند درباره دولت‌ها و نهضت‌های مدافع و مخالف امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در زمان ظهور که به زبان عربی و در سال ۱۴۲۰ ق نوشته شده است.


۱ - ساختار



کتاب با مقدمه مؤلف آغاز شده و مطالب در سه فصل، با استناد به روایات، دولت‌های مهم عصر ظهور را سه دسته تقسیم کرده است که عبارتند از اسراییل، ترک‌ها و رومی‌ها.
این سه دولت در زمان قیام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، در صف مخالفین ایشان قرار دارند.
نویسنده، سپس با استفاده از روایات منقول از سنی و شیعه، پرچمداران هدایت و ظلالت را با ذکر مصادیق آن بیان نموده است.
به نظر وی، دو گروه طرفدار و مدافع مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف هستند: زمینه سازان ظهور حکومت امام و یاری کنندگان امام. نویسنده گروه اول را ایرانیان دانسته و روایات بسیاری در تایید فرضیه خود نقل کرده و گروه دوم را یمنی‌ها ذکر کرده است.
وی در مقابل، پرچمداران ضلالت را در عصر غیبت، دولت قریش در بلاد حجاز، دولت عباسی در عراق، دولت مغربی در مغرب عربی و دولت سفیانی در دمشق معرفی و در توضیح و تفسیر هر کدام، روایات متعددی نقل کرده است.

۲ - گزارش محتوا



نویسنده در مقدمه، ضمن بیان خطرات جهل به علامات ظهور، به اهداف تعلیم و تعلم آن‌ها اشاره کرده است؛ از جمله:
۱- آگاه شدن مردم و برحذر داشتن آن‌ها در مورد انحرافات عقیدتی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی که در آینده با آن مواجه خواهند شد.
۲- بشارت به خروج کسانی که به حق دعوت خواهند کرد و ترغیب به تلاش برای یاری رساندن به آن‌ها.
وی انتظار را امید و آمادگی معنا کرده و معتقد است، منظور از انتظار ظهور در روایات، این است که انسان در هر لحظه و هر روز، آماده و امیدوار به فرج باشد.
وی به سه فتنه از زمان وفات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم تا برپایی قیامت اشاره کرده و آن‌ها را توضیح داده است: فتنه خلافت، تفرقه و اختلاف در امت، فتنه عصر ظهور.

۲.۱ - فصل اول


فصل اول، دول کفر و حکومت‌هایی که در عصر ظهور به مخالفت با موعود منتظر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف برخواهند خواست را در سه بخش ذیل معرفی کرده است.
الف) دولت اسراییل که در روایات از آن به دولت یهود تعبیر شده است.
نویسنده، پس از بررسی آیاتی که پرده از افساد یهود و دشمنی آن‌ها با سایر اقوام برداشته، به نحوه پایان دولت اسراییل اشاره کرده و با استناد به روایات نبوی، در پی اثبات این است که آن قومی که خداوند وعده داده تا به وسیله آنان یهود را عقوبت کند، ایرانیان خواهند بود.
وی ضمن بررسی یهود و اعمال آن‌ها در سنت نبوی، احادیث پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم راجع به ایشان را در چهار محور زیر تقسیم بندی کرده است:
۱- احادیثی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در آن‌ها امر به اخراج یهود از جزیره العرب کرده‌اند.
۲- احادیثی که اوصاف انقلاب زمینه سازان ظهور و راهی شدن آنان با پرچم‌های سیاه به سمت بیت المقدس را ذکر کرده است. وی معتقد است، این روایات، مربوط به انقلاب ایران بوده و سرانجام ایرانیان به افساد و زیاده خواهی‌های یهود پایان خواهد داد.
۳- روایاتی که به ادوار حکومت یهودیان در شام اشاره دارد.
۴- احادیثی که به تشریح جنگ آخرالزمان میان یهود با رهبری دجال و مسلمانان به رهبری مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف پرداخته است.
ب) دولتی که در روایات از آن به دولت ترک‌ها یاد شده است. نویسنده معتقد است این دولت، متعلق به اقوام غیر مسلمان بوده و بر حسب اوصافی که در روایات از آن‌ها نقل شده، از قبیل کوچکی چشم، صورت‌های بدون مو، کوتاهی قد و... به احتمال زیاد مراد مردمی از اقوام روسیه کنونی و یا چینی‌ها باشند.
نویسنده، پس از بیان چگونگی جنگ‌هایی که بین این اقوام و زمینه سازان ظهور اتفاق خواهد افتاد؛ از جمله نبرد در عراق و جنگ قرقیسا، به نحوه شکست خوردن آنان اشاره کرده است. وی معتقد است، حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، پس از ظهور در مکه، ابتدا یاران خویش را برای نابودی این گروه به شمال ایران خواهد، فرستاد و در نهایت این قوم شکست خورده و نابود خواهند شد.
ج) دولت روم که مراد اقوام مسیحی اروپا بوده و در اخبار «ملاحم و الفتن» (فتنه‌ها و آشوب‌های آخرالزمان) از آن‌ها به «بنی الاصفر» یاد شده است. نویسنده اذعان دارد که این گروه، شامل اقوام فرانسوی، مانیایی، امریکایی، انگلیسی و سایر اقوام اروپای غربی خواهند بود. وی معتقد است بر طبق روایات، این دول استکباری، تا قبل از ظهور، در اوج قدرت و سیطره خود بر عالم از لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی خواهند بود؛ اما پس از ظهور این هیمنه و استیلاء درهم خواهد شکست.

۲.۲ - فصل دوم


دوم، به معرفی پرچم داران هدایت در عصر ظهور پرداخته است.
نویسنده معتقد است روایاتی که به بیان علائم ظهور پرداخته‌اند، به این نکته اشاره دارند که امت اسلامی، به دلیل تسلط حکام ظالم بر آن‌ها، در حیات اجتماعی، سیاسی، اخلاقی و فکری خویش، دچار انحراف از حقیقت دین خواهند شد. اما در آخرالزمان، فریادهای حق طلبانه‌ای از گوشه و کنار عالم برخواسته و گروه‌هایی از مؤمنان مجاهد، بر علیه ظلم، انحراف و فساد قیام می‌کنند که شروع این حرکت، از ایران خواهد بود.
وی مجموع این داعیان به هدایت را، در پنج گروه ذیل تقسیم بندی کرده و اوصاف هر یک را بیان نموده است:
۱- زمینه سازان ظهور در ایران که اولین منادیان هدایت خواهند بود و رهبران آنان عبارتند از: سید خراسانی، سید حسنی و شعیب بن صالح که دو نفر اولی، از ذریه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و سومی از قبیله بنی تمیم قریش خواهد بود.
۲- یاوران مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از یمن که در روایات از رهبر آنان به جوانی یمانی، کندی و یا قحطانی یاد شده است.
۳- ابدال شام.
۴- گروه‌های مجاهد در عراق.
۵- نجباء و بزرگانی از مصر.
سه گروه اخیر همه از دول عربی بوده که در روایات پیرامون آن‌ها، اختلافاتی وجود دارد.

۲.۳ - فصل سوم


سوم، اختصاص دارد به معرفی پرچم داران ظلالت و گمراهی در عصر ظهور.
نویسنده معتقد است، می‌توان روایاتی که به این گروه اشاره دارند را، به دو گونه تفسیر کرد:
۱- مراد احزاب، گروه‌ها و تشکیلاتی باشد که در درون جوامع اسلامی بوده، ولی رهبری آنان را عالمان گمراه که دست نشانده و سرسپرده استکبار هستند، به عهده دارند.
۲- مقصود دولی باشد که در ظاهر جزء دولت‌های اسلامی هستند؛ ولی در اصل، دنباله رو سردمداران کفر می‌باشند.
وی احتمال دوم را ترجیح داده، چهار دولت زیر را مصداق این روایات دانسته و هر یک را مختصرا توضیح داده است:
۱- قریش در حجاز.
۲- عباسی در عراق.
۳- مغربی در مغرب.
۴- سفیانی در شام.

۳ - وضعیت کتاب



فهرست مطالب و نیز مصادر و منابع مورد استفاده مؤلف در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها به ذکر منابع و توضیح برخی کلمات و عبارات متن پرداخته است.
[۱] «امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، ج۱، ص۵۵۱.


۴ - پانویس


 
۱. «امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، ج۱، ص۵۵۱.


۵ - منبع


نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.


رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب مهدویت




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.